Bảo vật Quốc gia Bia Ma nhai Ngự chế của vua Lê Thái Tổ

06/07/2021 17:39

Bảo vật Quốc gia Bia Ma nhai Ngự chế của vua Lê Thái Tổ trên núi Phja Tém, xã Hồng Việt (Hòa An) là hiện vật gốc độc bản có niên đại năm 1431 - khẳng định chủ quyền quốc gia Đại Việt ở vùng biên viễn. Bia có giá trị đặc biệt quý hiếm, tiêu biểu của đất nước về lịch sử, văn hóa, khoa học.

 

Lãnh đạo huyện Hòa An và xã Hồng Việt nhận Quyết định của Thủ tướng Chính phủ công nhận Bảo vật Quốc gia Bia Ma nhai Ngự chế của vua Lê Thái Tổ.

Bài thơ Ngự chế được vua Lê Thái Tổ cảm khái trong một lần thân chinh đem quân lên châu Thạch Lâm, trấn Thái Nguyên (vùng Hòa An, Thạch An ngày nay) để dẹp loạn và trấn áp thổ tù phản nghịch Bế Khắc Thiệu và Nông Đắc Thái (tháng Giêng năm 1431). Theo sử sách ghi lại, dưới thời Hậu Lê, vùng đất Cao Bằng thuộc trấn Thái Nguyên, là phên giậu phía Bắc quan trọng bậc nhất ở biên giới nước ta và nằm trong cương giới của nước Đại Việt, do các thổ tù, tù trưởng nắm giữ. Bế Khắc Thiệu là một thổ tù có công lao được Lê Lợi cử về chống quân Minh xâm lược ở Cao Bằng. Lực lượng khởi nghĩa của Bế Khắc Thiệu trở thành một bộ phận quan trọng trong phong trào giải phóng dân tộc thế kỷ XV. Tuy nhiên, sau khi được tấn phong quản lĩnh trấn thủ Thái Nguyên, Bế Khắc Thiệu cùng Nông Đắc Thái nổi dậy chống chính quyền Trung ương, mưu đồ cát cứ.

Bia Ma nhai Ngự chế là hiện vật gốc độc bản dài 150 cm, rộng 70 cm, được tạo tác ở độ cao khoảng 12 mét so với mặt đất trên vách đá núi Phja Tém, bên dòng sông Dẻ Rào. Bài thơ bố cục thành 8 cột dọc, dưới dạng một bài thơ chữ Hán, thể thất ngôn bát cú. Các chữ trên bia được khắc theo lối Khải chân, to, rõ ràng, dễ đọc. Đây là tuyệt tác nghệ thuật có niên đại sớm nhất trong số 3 bia ma nhai (tức bia khắc trên vách đá) của vua Lê Thái Tổ. Sự tồn tại của văn bia khẳng định chủ quyền quốc gia Đại Việt ở vùng biên viễn dưới vương triều nhà Lê, cũng như công lao to lớn của vua Lê Thái Tổ trong việc dẹp loạn, chinh phạt, giữ yên vùng đất biên cương Cao Bằng.

Nội dung bia là lời huấn thị của vua Lê với muôn dân về trách nhiệm bảo vệ đất nước, răn dạy bách tính về lòng trung quân, ái quốc, có ý nghĩa nhân văn sâu sắc, vẫn còn nguyên giá trị cho đến ngày nay. Cùng với đó, ngay trên ngọn núi Phja Tém, phía ngoài đường vào Bia Ma nhai Ngự chế còn có bia "Câu Thủy bi ký" năm 1072, nói về việc đào mương, đắp đập, khẩn hoan đất đai mở rộng diện tích phát triển nông nghiệp đời vua Lê Hy Tông.

Với những giá trị đặc biệt về lịch sử, văn hóa, tháng 7/2011, di tích Bia Ma nhai Ngự chế niên đại 1431 và bia "Câu Thủy bi ký" năm 1072 ở núi Phja Tém được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận là Di tích lịch sử cấp Quốc gia. Ngày 15/1/2020, Thủ tướng Chính phủ ký Quyết định số 88/QĐ-TTg công nhận Bia Ma nhai Ngự chế của vua Lê Thái Tổ là Bảo vật Quốc gia.

Ông Lô Quang Hữu, 74 tuổi, xóm Thanh Hùng, xã Hồng Việt (Hòa An) chia sẻ: Từ khi còn nhỏ tôi đã thấy người dân có ý thức giữ gìn, không phá đá hay có hành vi hủy hoại môi trường ở khu vực này. Nhân dân địa phương rất vui mừng, tự hào khi bia được công nhận là Bảo vật Quốc gia.  

Bảo vật Quốc gia Bia Ma nhai Ngự chế là hiện vật có giá trị đặc biệt về văn hóa, lịch sử, theo quy định được Nhà nước bảo vệ và bảo quản theo chế độ riêng biệt. Cùng với Bảo vật Quốc gia Bia Ma nhai Ngự chế, trên địa bàn huyện Hòa An hiện còn lưu giữ nhiều di tích lịch sử, văn hóa đã được công nhận như: Khu di tích lịch sử Nặm Lìn, hang Ngườm Bốc, thành Na Lữ, đền vua Lê, đền Dẻ Đoóng, hang Ngườm Slưa... Đó là niềm tự hào của nhân dân địa phương về một vùng đất “địa linh nhân kiệt”, giàu bản sắc văn hóa dân tộc.

Theo Phó Chủ tịch UBND huyện Hòa An Đàm Thế Trang, với tiềm năng đa dạng, phong phú về di sản văn hóa vật thể, phi vật thể của các dân tộc trên địa bàn, trong thời gian tới, huyện tập trung triển khai một số giải pháp trọng tâm nhằm quản lý, khai thác có hiệu quả giá trị truyền thống lịch sử, văn hóa địa phương. Xây dựng kế hoạch, phương án bảo vệ Bảo vật Quốc gia, bảo đảm tuyệt đối an toàn cho bảo vật và các di tích. Ưu tiên kinh phí đầu tư cho việc cải tạo, nâng cấp đường vào và khuôn viên khu vực lưu giữ bảo vật; gắn phát triển du lịch với bảo tồn di sản, quảng bá truyền thống lịch sử, văn hóa, xây dựng mô hình du lịch trải nghiệm kết hợp tìm hiểu di sản văn hóa tại địa phương. Đẩy mạnh công tác tuyên truyền, giáo dục nâng cao nhận thức, trách nhiệm của cộng đồng đối với truyền thống quê hương cách mạng, gìn giữ, bảo tồn, phát huy các giá trị di tích lịch sử, văn hóa./.

Nguồn: baocaobang.vn
Cùng chuyên mục
10 điểm du lịch nổi bật nhất của Việt Nam
10 điểm du lịch nổi bật nhất của Việt Nam

Mới đây sách hướng dẫn du lịch Lonely Planet (Mỹ) đã giới thiệu cho du khách 10 điểm đến đáng đi nhất Việt Nam, từ...

Eo biển Vĩnh Tân - một thắng cảnh đẹp
Eo biển Vĩnh Tân - một thắng cảnh đẹp

Ông Minke - một giáo sư người Pháp có lần cùng chúng tôi qua eo biển Vĩnh Tân – Cà Ná ngồi trong xe ô...

11 sinh vật tuyệt đẹp được tìm thấy ở biển Việt Nam
11 sinh vật tuyệt đẹp được tìm thấy ở biển Việt Nam

Sinh vật biển Việt Nam được cho là phong phú không chỉ vì vị trí địa lý thuận lợi, mà còn do khí hậu nhiệt...

Những sự thật tò mò về Biển Đông
Những sự thật tò mò về Biển Đông

Biển Đông là một vùng nước rộng lớn tuyệt đẹp, nổi tiếng với nhiều loài động vật biển khác nhau. Hãy tìm hiểu những sự...

Chèo SUP trên biển Đà Nẵng
Chèo SUP trên biển Đà Nẵng

Với nhiều điều kiện thuận lợi, phong trào chèo SUP (ván chèo đứng) diễn ra sôi nổi trên địa bàn thành phố. Đây là môn...

Thái Bình Dương – Đại dương chứa đựng nhiều bí ẩn lý thú
Thái Bình Dương – Đại dương chứa đựng nhiều bí ẩn lý thú

Là đại dương lớn nhất thế giới, Thái Bình Dương trải dài từ Bắc Cực đến Nam Đại Dương, kết nối với Bắc Băng Dương...

Những câu chuyện thú vị hai bên đường biên giới
Những câu chuyện thú vị hai bên đường biên giới

Do những nguyên nhân tự nhiên hay lịch sử mà đường biên giới giữa các quốc gia có hình dạng khác nhau và một số...

10 quốc gia có đường bờ biển dài nhất thế giới
10 quốc gia có đường bờ biển dài nhất thế giới

Trong số các quốc gia trên thế giới đại đa số là các quốc gia giáp biển. Hãy cùng xem 10 quốc gia có đường...

Đường phân chia thú vị giữa Đại Tây Dương và Thái Bình Dương
Đường phân chia thú vị giữa Đại Tây Dương và Thái Bình Dương

Chúng ta thường cho rằng các đại dương trên thế giới được kết nối và hòa vào với nhau, nhưng trên thực tế trên trái...

Khám phá vẻ đẹp tuyệt vời miền đất Mũi Cà Mau
Khám phá vẻ đẹp tuyệt vời miền đất Mũi Cà Mau

Cà Mau - vùng đất thiêng nơi cuối trời Tổ quốc ngày nay đã trở thành điểm đến yêu thích, lý tưởng của nhiều du...

Tự nguyện góp sức bảo vệ đường biên, cột mốc
Tự nguyện góp sức bảo vệ đường biên, cột mốc

Với mong muốn góp sức xây dựng biên giới hòa bình, hữu nghị, hơn 34 năm qua, ông Hồ Văn Môn (tên thường gọi là...

Mê mẩn mùa lúa vàng ở thung lũng Nậm Cang
Mê mẩn mùa lúa vàng ở thung lũng Nậm Cang

Những ngày này, du khách đến thung lũng Nậm Cang (Lào Cai) sẽ được chiêm ngưỡng cảnh sắc tuyệt đẹp khi cả thung lũng ......

Đi cấy trên nương miền biên viễn xứ Thanh
Đi cấy trên nương miền biên viễn xứ Thanh

Đi cấy trên nương miền biên viễn xứ Thanh

Ngọn hải đăng có tên lạ bên bờ biển Quảng Ngãi
Ngọn hải đăng có tên lạ bên bờ biển Quảng Ngãi

Ngọn hải đăng có tên lạ bên bờ biển Quảng Ngãi

Rừng rong biển Quảng Ngãi nhìn từ trên cao
Rừng rong biển Quảng Ngãi nhìn từ trên cao

Bình Châu là một trong những xã biển nổi tiếng nhất ở Quảng Ngãi với hàng trăm tàu thuyền khai thác xa bờ.

Tin đọc nhiều
Kỳ vọng vào cảng biển nước sâu lớn nhất miền Tây
Đường biên giới trên đất liền Việt Nam và Campuchia đi qua những tỉnh nào?
Việt Nam kêu gọi sớm đạt được COC thực chất và hiệu quả
Tiến trình giải quyết biên giới trên đất liền Việt Nam – Campuchia từ 2005-2008
Việt Nam mong muốn Sáng kiến “Vành đai và Con đường” tiếp tục góp phần thúc đẩy liên kết kinh tế và kết nối khu vực
Chủ động ngăn chặn xuất nhập cảnh trái phép
Trả lời của Người Phát ngôn Bộ Ngoại giao tại họp báo thường kỳ
Triển lãm ảnh về Hoàng Sa, Trường Sa tại Quảng Ngãi
Quân - dân đồng lòng giữ vững biên cương
Tiến trình đàm phán biên giới trên đất liền Việt Nam – Campuchia từ 1954-1985
Phân công Phó Chủ tịch Ủy ban sông Mê Công Việt Nam
Khánh Hòa liên tục đón các chuyến tàu biển quốc tế
Nhân dân tham gia bảo vệ đường biên, mốc giới
10 điểm du lịch nổi bật nhất của Việt Nam
Tự nguyện góp sức bảo vệ đường biên, cột mốc
Thứ trưởng Thường trực Bộ Ngoại giao Nguyễn Minh Vũ hội kiến Thứ trưởng Thường trực Bộ Ngoại giao Trung Quốc Mã Triều Húc
Bệnh xá đảo Phan Vinh cấp cứu ngư dân gặp nạn trên biển
Doanh nhân Thành phố Hồ Chí Minh vì biển đảo quê hương
Khai thác thủy sản bất hợp pháp gồm những trường hợp nào?
Nhiều cơ hội phát triển điện gió ngoài khơi
Giúp nhân dân biên giới nâng cao nhận thức, ý thức chấp hành pháp luật
Những mô hình tuyên truyền, phổ biến pháp luật hiệu quả ở xã biên giới Thanh Thủy
Việt Nam-Trung Quốc tổ chức Giao lưu Hữu nghị Quốc phòng Biên giới
Các phụ lục đính kèm “Hiệp định tàu thuyền đi lại tại khu vực tự do đi lại ở cửa sông Bắc Luân” có giá trị pháp lý như thế nào?
Tập trung gỡ
Cặp cửa khẩu Đăk Peur - Bu Sara thuộc cặp tỉnh biên giới nào của Việt Nam và Campuchia?
Giám sát chặt chẽ hoạt động của tàu thuyền ngay từ cảng cá
TP.HCM: Hơn 34,2 tỷ đồng ủng hộ quỹ vì biên giới, biển đảo của Tổ quốc
Cặp cửa khẩu Khánh Bình - Chrây Thum thuộc cặp tỉnh biên giới nào của Việt Nam và Campuchia?
Bảo vệ vững chắc chủ quyền biên giới, biển đảo