Biên giới lãnh thổ

Đức Trí

Trên tuyến biên giới đất liền, việc đi lại đo đạc, xác định vị trí cột mốc đã khó, vận chuyển phương tiện, thiết bị, vật tư thi công cột mốc càng khó hơn. Đó là một phần nhỏ trong những khó khăn mà những người làm công tác phân giới, cắm mốc phải nỗ lực vượt qua, góp phần xây dựng biên giới hòa bình, hữu nghị trên đất liền giữa Việt Nam-Trung Quốc nói chung và trên địa bàn Quảng Ninh nói riêng.

Đường biên giới trên đất liền Việt Nam - Trung Quốc dài 1.449,566 km, trong đó có 383,914km đường biên giới đi theo sông suối, tiếp giáp giữa 7 tỉnh Điện Biên, Lai Châu, Lào Cai, Hà Giang, Cao Bằng, Lạng Sơn và Quảng Ninh của Việt Nam với tỉnh Vân Nam và khu tự trị dân tộc Choang Quảng Tây của Trung Quốc.

Trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh có 118,82 km đường biên giới với Trung Quốc, trải dài qua 3 địa bàn Móng Cái, Hải Hà, Bình Liêu. Trong quá trình triển khai công tác đo đạc, phân giới cắm mốc, để có được một đường biên hòa bình, hữu nghị và phát triển trên địa bàn tỉnh, những "chiến sỹ thầm lặng" của Nhóm phân giới cắm mốc số 12 biên giới tỉnh Quảng Ninh bên cạnh những thuận lợi, cũng phải đối mặt với muôn vàn khó khăn.

Phát huy thuận lợi

Theo Trưởng nhóm phân giới cắm mốc số 12 Trần Văn Thắm, quá trình triển khai thực hiện, lực lượng tham gia công tác đo đạc, xác định vị trí đường biên giới tại thực địa, Nhóm phân giới cắm mốc số 12 biên giới tỉnh Quảng Ninh luôn được sự quan tâm, chỉ đạo sâu sát của các cấp, các ngành đặc biệt là Bộ Tư lệnh Bộ đội Biên phòng, Ủy ban Biên giới quốc gia, Tỉnh ủy, UBND tỉnh Quảng Ninh, sự phối hợp chặt chẽ của các Sở, ban, ngành và chính quyền các địa phương khu vực biên giới.

Chiến sĩ mới của Đồn biên phòng Quảng Ninh tham quan cột mốc 1369. (Ảnh: Ngọc Quỳnh)

Các lực lượng đo đạc, xác định vị trí đường biên giới tại thực địa trong quá trình phân giới cắm mốc giữa Nhóm phân giới cắm mốc số 12 và Trung Quốc đã có sự phối hợp tương đối tốt. Hai bên đều có cố gắng tạo điều kiện thuận lợi cho Nhóm phân giới, cắm mốc của mỗi bên triển khai công tác trên thực địa như: Cho mượn đường ở những nơi một bên có khó khăn về giao thông; đơn giản hóa các thủ tục xuất nhập cảnh cho người và phương tiện tham gia công tác phân giới, cắm mốc...

Bên cạnh đó, chính quyền địa phương biên giới các cấp của tỉnh đều nhận thức rõ và có ý thức trách nhiệm rất cao đối với công việc được giao, đã luôn phối hợp nhịp nhàng để cùng nhau hoàn thành tốt nhiệm vụ phân giới, cắm mốc. Đặc biệt, trong quá trình công tác tại thực địa, Nhóm phân giới cắm mốc số 12 đã nhận được sự ủng hộ, phối hợp nhiệt tình của các đồn biên phòng tuyến biên giới đất liền, nhân dân, chính quyền địa phương biên giới. Đây là chỗ dựa, là sự động viên tinh thần kỳ quan trọng giúp cho Nhóm phân giới cắm mốc số 12 vượt qua mọi khó khăn, trở ngại để hoàn thành nhiệm vụ được giao.

Khắc phục khó khăn

Bên cạnh những thuận lợi cơ bản như đã nêu ở trên, trong phát biểu tại Hội nghị tổng kết 25 năm ký Hiệp ước biên giới và 15 năm ký 3 văn kiện pháp lý về biên giới trên đất liền Việt Nam-Trung Quốc ngày 2/8/2024, Trưởng Nhóm Trần Văn Thắm cho biết, trên biên giới tỉnh Quảng Ninh, có đường biên giới đi trên đất liền, vừa có đường biên giới đi theo sông suối tàu thuyền không đi lại được và đường biên giới đi theo sông suối tàu thuyền đi lại được. Tại đây điều kiện thời tiết, khí hậu thường khắc nghiệt, địa hình phức tạp (núi cao, vực sâu hiểm trở...), nhiều nơi xa dân cư cơ sở vật chất, trang thiết bị thiếu thốn đã ảnh hưởng trực tiếp đến lực lượng tham gia công tác đo đạc, xác định vị trí đường biên giới tại thực địa trong quá trình phân giới cắm mốc.

Bên cạnh đó, một số đoạn biên giới của tỉnh Quảng Ninh đường biên giới được xác định chạy theo đường phân thủy, sống núi có nhiều đồi núi cao, vực sâu, rừng rậm nên đi lại rất khó khăn, khó xác định đường thông tầm nhìn và đường biên giới tại thực địa. Một số đoạn đường biên giới đi theo sông suối tàu thuyền không đi lại được, cư dân trên biên giới đắp đập ngăn dòng chảy, phục vụ cho dân sinh đã làm thay đổi hiện trạng dòng chảy, khó cho việc xác định đường biên giới và quy thuộc cồn bãi.

Trước thực tế đó, Nhóm đã tăng cường ứng dụng khoa học công nghệ vào xác định vị trí đường biên giới tại thực địa hạn chế, khó khăn cho lực lượng tham gia công tác đo đạc, xác định vị trí đường biên giới tại thực địa trong quá trình phân giới cắm mốc.

Trong việc ký kết Hiệp ước, đường biên giới mới chỉ được mô tả bằng lời văn trong Hiệp ước và được vẽ trên bản đồ địa hình tỷ lệ 1/50.000 không thể hiện được hết các chi tiết địa hình trên thực địa. Theo đó việc nhận thức chủ quan đường biên giới trên thực địa có lợi cho mỗi bên là không tránh khỏi. Đường biên giới trên bản đồ là một nét bút mực, khi chuyển ra thực địa có thể sai lệch hàng chục, thậm chí vài chục mét.

Điều kiện thời tiết, khí hậu thường khắc nghiệt, địa hình phức tạp là những khó khăn mà những người làm công tác phân giới cắm mốc luôn phải đối mặt. (Nguồn: baotainguyenmoitruong.vn)

Do vậy, để phân giới, cắm mốc chính xác là việc làm hết sức khó khăn. Trong một số trường hợp, sự không thống nhất giữa lời văn Hiệp ước, bản đồ đính kèm và thực địa dẫn đến việc không thống nhất được hướng đi của đường biên giới; do đó đã tạo ra các khu vực tồn đọng, có nhiều điểm đường biên giới chuyển hướng hai bên đã mất nhiều thời gian hàng tháng, thậm chí nhiều tháng mới thống nhất được ảnh hưởng đến việc hoàn thành công tác phân giới, cắm mốc.

Tuy nhiên, với quyết tâm của Lãnh đạo Đảng, Nhà nước và chính quyền địa phương, những thuận lợi, khó khăn của lực lượng tham gia công tác đo đạc, xác định vị trí đường biên giới tại thực địa trong quá trình phân giới cắm mốc trên biên giới đất liền Việt Nam-Trung Quốc của Nhóm phân giới cắm mốc số 12 biên giới tỉnh Quảng Ninh đã được khắc phục. Nhóm đã hoàn thành nhiệm vụ được giao, góp công sức nhỏ bé vào thành công chung trong công tác phân giới cắm mốc trên đất liền giữa Việt Nam - Trung Quốc nói chung và trên địa bàn Quảng Ninh nói riêng./.