Biên giới lãnh thổ

Thông tin liên quan Biển Đông từ 11-17/7/2023.

1. Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN lần thứ 56 (AMM-56)

Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn và các Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN dự phiên họp toàn thể Hội nghị AMM-56. (Ảnh: baoquocte.vn)

- Tại phiên họp toàn thể, liên quan đến vấn đề Biển Đông, các Bộ trưởng ASEAN bày tỏ quan ngại về các hoạt động cải tạo trên thực địa, các sự cố nghiêm trọng trong khu vực, làm xói mòn lòng tin, gia tăng căng thẳng và có thể gây hại cho hòa bình, an ninh và ổn định trong khu vực; nhắc lại lập trường nguyên tắc của ASEAN về Biển Đông, trong đó nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tuân thủ các nguyên tắc, chuẩn mực và giá trị chung được nêu tại UNCLOS 1982; khẳng định tầm quan trọng của việc phi quân sự hóa và tự kiềm chế trong việc tiến hành mọi hoạt động có thể làm phức tạp thêm tình hình và leo thang căng thẳng ở Biển Đông; cam kết thực hiện đầy đủ và hiệu quả DOC, hướng tới xây dựng COC thực chất, hiệu quả, phù hợp với luật pháp quốc tế, trong đó có UNCLOS.[1] Bên cạnh đó, các Bộ trưởng cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc thực hiện các biện pháp phòng ngừa, xây dựng lòng tin để tăng cường lòng tin và sự tin cậy giữa các bên nhằm giải quyết hòa bình tranh chấp trên biển.[2]

- Tại Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN-Trung Quốc, các Bộ trưởng hài lòng ghi nhận tiến triển trong đàm phán COC với việc kết thúc vòng đọc văn kiện lần thứ 2 và thông qua Tài liệu hướng dẫn thúc đẩy sớm hoàn tất COC thực chất và hiệu quả.[3]

- Tại Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN - New Zealand, hai bên nhất trí cam kết tăng cường hợp tác, bao gồm hợp tác về an ninh và an toàn hàng hải; đề cao luật pháp quốc tế, gồm Hiến chương Liên hợp quốc và UNCLOS 1982.[4]

- Tại Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN - EU, hai bên nhất trí tiếp tục hợp tác hiệu quả trên các lĩnh vực như ứng phó với biển đổi khí hậu, chống tội phạm xuyên quốc gia, tăng cường hợp tác an ninh, nghiên cứu nguồn năng lượng bền vững, hợp tác hàng hải, an ninh hàng hải, an ninh biên giới trên cơ sở luật pháp quốc tế, trong đó có UNCLOS 1982 và những quy định khác.[5]

Hoạt động của Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn tại AMM-56:

Bên lề chuỗi hội nghị AMM56, Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn đã tiến hành một số hoạt động tiếp xúc song phương với các nhà lãnh đạo của khu vực. Bộ trưởng Bùi Thanh Sơn khẳng định lại lập trường chung của ASEAN về Biển Đông, đề nghị các Đối tác tiếp tục ủng hộ và đóng góp trách nhiệm vào các nỗ lực do ASEAN dẫn dắt trong bảo đảm hòa bình, an ninh, ổn định ở Biển Đông, đề cao vai trò của DOC, ủng hộ ASEAN và Trung Quốc sớm xây dựng COC hiệu quả, thực chất, phù hợp với luật pháp quốc tế, trong đó có UNCLOS 1982, cùng phấn đấu xây dựng Biển Đông thành vùng biển hòa bình, hợp tác và phát triển bền vững.[6][7]

- Tại cuộc gặp với Chủ nhiệm Văn phòng Ủy ban Công tác Đối ngoại Trung ương Đảng Cộng sản Trung Quốc Vương Nghị, hai bên nhất trí thực hiện tốt các nhận thức chung của lãnh đạo cấp cao hai nước; kiểm soát và xử lý thỏa đáng bất đồng; nỗ lực duy trì hòa bình, ổn định trên biển; thực hiện đầy đủ, hiệu quả DOC và cùng các nước ASEAN phấn đấu sớm đạt COC thực chất, hiệu lực, phù hợp luật pháp quốc tế, bao gồm các công ước quốc tế về biển, góp phần bảo đảm hòa bình, ổn định và tự do hàng hải ở khu vực cũng như quyền và lợi ích chính đáng, hợp pháp của các bên. Hai bên cũng thống nhất sẽ phát huy vai trò của các cơ chế song phương trong các vấn đề biên giới trên đất liền và trên biển.[8]

- Tại cuộc gặp với Đại diện Cấp cao về Chính sách An ninh và Đối ngoại của Liên minh châu Âu (EU) Joseph Borell, Bộ trưởng Bùi Thanh Sơn bày tỏ mong muốn EU sớm xem xét gỡ bỏ “thẻ vàng” IUU đối với ngành xuất khẩu thủy sản của Việt Nam.

- Tại cuộc tiếp xúc với Ngoại trưởng Australia, bà Penny Wong tái khẳng định Australia ủng hộ đoàn kết và vai trò trung tâm của ASEAN vì ổn định của khu vực và ủng hộ lập trường chung của ASEAN về Biển Đông.

- Tại cuộc gặp với Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Papua New Guinea James Marape, Bộ trưởng Bùi Thanh Sơn đề xuất hai bên nghiên cứu thiết lập các cơ chế hợp tác phù hợp, triển khai Bản ghi nhớ về hợp tác thủy sản, trong đó có thành lập Ủy ban kỹ thuật chung về hợp tác nghề cá.

- Tại cuộc gặp với Bộ trưởng Ngoại giao Canada Melanie Joly, Bộ trưởng Bùi Thanh Sơn hoan nghênh việc Chiến lược Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương của Chính phủ Canada đề cao vai trò trung tâm của ASEAN; nhất trí rằng việc triển khai chiến lược sẽ mở ra những cơ hội hợp tác mới giữa Canada với ASEAN nói chung và với Việt Nam nói riêng, trong đó có việc bảo đảm thực thi UNCLOS 1982.

2. Diễn đàn Khu vực ASEAN lần thứ 30 (ARF)

- Tại ARF lần thứ 30, các nước nhất trí duy trì hợp tác trong các lĩnh vực an ninh biển, cứu trợ thảm họa, an ninh mạng, chống khủng bố và tội phạm xuyên quốc gia, chống phổ biến vũ khí hạt nhân và giải trừ quân bị, hợp tác quốc phòng, gìn giữ hòa bình… và thông qua danh mục các hoạt động năm 2023 - 2024. Việt Nam sẽ đồng chủ trì một số hoạt động của ARF, trong đó có hoạt động thực thi UNCLOS 1982.[9]

- Đại diện Cấp cao về Chính sách An ninh và Đối ngoại của Liên minh châu Âu (EU) Josep Borrell nhấn mạnh các tranh chấp ở Biển Đông cần được giải quyết thông qua các biện pháp hòa bình và tuân thủ UNCLOS 1982. Ông Josep khẳng định, EU hoan nghênh các hiệp định phân định trên biển mới được ký kết và khuyến khích thực hiện tiến trình do ASEAN dẫn dắt hướng tới COC hiệu quả, thực chất và ràng buộc pháp lý, tôn trọng các bên thứ ba.[10]

- Ngoại trưởng Ấn Độ Subrahmanyam Jaishankar đã nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tôn trọng UNCLOS 1982; cho biết Ấn Độ ủng hộ lập trường của ASEAN trong quá trình xác định các quyền được hưởng dựa trên UNCLOS 1982. Ông Subrahmanyam cũng tỏ quan ngại về những hoạt động gây tổn hại tới hòa bình và ổn định, đồng thời nêu rõ COC không được phép làm phương hại đến quyền và lợi ích của bên thứ ba.[11]

[1] https://www.vietnamplus.vn/hoi-nghi-amm56-asean-no-luc-thuc-day-hoa-binh-va-hop-tac-o-khu-vuc/874529.vnp

[2] https://www.vietnamplus.vn/asean-nhan-manh-yeu-to-long-tin-trong-xu-ly-van-de-bien-dong/874983.vnp

[3] https://www.vietnamplus.vn/hoi-nghi-amm56-asean-trung-quoc-nhat-tri-day-nhanh-dam-phan-coc/874892.vnp

[4] https://www.vietnamplus.vn/asean-va-new-zealand-no-luc-day-manh-hop-tac-song-phuong/874758.vnp

[5] https://www.vietnamplus.vn/amm56-asean-va-eu-day-manh-hop-tac-ung-pho-cac-thach-thuc-toan-cau/874902.vnp

[6] https://www.vietnamplus.vn/amm56-bo-truong-bui-thanh-son-du-hoi-nghi-eas-va-pmc-aseanhoa-ky/875032.vnp

[7] https://www.vietnamplus.vn/bo-truong-bui-thanh-son-gap-song-phuong-bo-truong-ngoai-giao-cac-nuoc/875116.vnp

[8] https://www.vietnamplus.vn/viet-namtrung-quoc-tiep-xuc-ben-le-hoi-nghi-amm56-tai-indonesia/874805.vnp

[9] https://www.vietnamplus.vn/amm56-thong-qua-tuyen-bo-chung-ky-niem-30-nam-thanh-lap-arf/875101.vnp

[10] https://www.vietnamplus.vn/amm56-eu-de-cao-giai-quyet-bat-on-an-ninh-thong-qua-doi-thoai-coi-mo/875229.vnp

[11] https://www.vietnamplus.vn/an-do-nhan-manh-tam-quan-trong-cua-viec-ton-trong-unclos-1982/875199.vnp