Bảo vệ phên dậu của Tổ quốc

06/10/2020 17:10

Sự kiện Ban biên giới trực thuộc Hội đồng Bộ trưởng (nay là Ủy ban Biên giới quốc gia trực thuộc Bộ Ngoại giao) ra đời vào ngày 6/10 đúng 45 năm trước đây không phải là ngày lễ lớn so với các ngày kỷ niệm trọng đại trong năm 2020. Tuy nhiên việc hình thành cơ quan này lại liên quan tới một công việc lớn của đất nước; đó là nhiệm vụ xác định và bảo vệ biên giới quốc gia, chủ quyền dân tộc.

Đối với bất kỳ nước nào, biên giới, lãnh thổ đều rất thiêng liêng; riêng đối với nước ta, việc xác định chuẩn xác, bảo vệ vững chắc biên giới quốc gia càng có ý nghĩa lớn lao vì nước ta giáp ranh với nhiều nước khác cả trên bộ và trên biển. Trong suốt chiều dài mấy ngàn năm lịch sử, dân tộc ta đã phải đổ biết bao xương máu vì sự nghiệp bảo vệ biên cương, chủ quyền.

Thật không quá lời nếu nói rằng, trong 45 năm tồn tại và phát triển của cơ quan chuyên trách về biên giới lãnh thổ, một khối lượng lớn chưa từng có các công việc trong lĩnh vực này đã được tiến hành.

Nếu như trước Cách mạng tháng Tám, các văn bản pháp quy về biên giới đều do chính quyền thực dân Pháp thực hiện thì nay, với tư cách là một quốc gia độc lập, thống nhất, nước ta tự mình đàm phán và ký kết hàng loạt định ước quốc tế hoạch định rõ ràng biên cương và chủ quyền quốc gia ở trên bộ, trên biển và cả trên không.

Trong số các thỏa thuận đã đạt được có thể kể đến các hiệp định, hiệp ước về biên giới trên đất liền với Trung Quốc, Lào và Căm-pu-chia. Về ranh giới trên biển là các hiệp định về vùng nước lịch sử với Căm-pu-chia, phân định Vịnh Bắc Bộ với Trung Quốc, hợp tác khai thác với Ma-lai-xi-a ở vùng biển chồng lấn, phân định vùng chồng lấn với Thái Lan, vùng thềm lục địa với In-đô-nê-xi-a. Về trên không là việc thu hồi, xác định và quản lý vùng thông báo bay Hồ Chí Minh (FIR Ho Chi Minh). Bên cạnh các định ước về phân định cũng như về phân giới, cắm mốc, nước ta còn ký hàng loạt hiệp định quản lý biên giới với các nước láng giềng.

Trong quan hệ quốc tế, nước ta đã tích cực tham gia soạn thảo và đã tham gia Công ước Liên Hợp Quốc về luật biển năm 1982 đồng thời tích cực tham gia hoạt động của cơ quan Liên hợp quốc về Công ước này.

Những thỏa thuận trên tạo ra những thuận lợi mới cho công cuộc bảo vệ phên dậu của Tổ quốc, giữ gìn môi trường hòa bình ổn định, mở rộng hợp tác hữu nghị với các nước láng giềng. 

Ở trong nước, cơ quan về biên giới quốc gia đã đề xuất chủ trương, soạn thảo và trình Quốc hội thông qua những văn bản pháp quy hết sức quan trọng như Luật Biên giới quốc gia và Luật Biển cùng nhiều văn bản liên quan khác, tạo nền tảng pháp lý vững chắc để bảo vệ biên cương của Tổ quốc.

Trong việc xử lý các vấn đề liên quan tới biên giới, lãnh thổ phải chăng nổi lên mấy phương châm sau:

Một là, do tầm quan trọng đặc biệt của công tác biên giới, lãnh thổ lĩnh vực này luôn được sự chỉ đạo sát sao, chặt chẽ của lãnh đạo Đảng và Nhà nước, trong nhiều trường hợp các chủ trương, biện pháp cụ thể tưởng như “rất nhỏ” đều nhận được sự chỉ đạo trực tiếp của lãnh đạo cấp cao nhất; bên cạnh Chính phủ luôn luôn hình thành Ban chỉ đạo liên ngành do Thủ tướng hoặc Phó Thủ tướng đứng đầu, trong đó Ủy ban Biên giới quốc gia đóng vai trò nòng cốt.

Hai là, bảo vệ biên giới, lãnh thổ là sự nghiệp của toàn dân, của cả hệ thống chính trị ở Trung ương và các địa phương liên quan. Cũng như trong toàn bộ sự nghiệp cách mạng, việc tạo dựng sức mạnh tổng hợp của mọi “binh chủng hợp thành” luôn luôn đóng vai trò rất quan trọng. Trong khuôn khổ này, Ủy ban Biên giới quốc gia giúp Bộ trưởng Ngoại giao thực hiện chức năng quản lý Nhà nước về biên giới lãnh thổ quốc gia với 21 nhiệm vụ cụ thể; vì vậy có thể vừa được coi là bộ tổng tham mưu, vừa là cơ quan “tác chiến” trong lĩnh vực này. Đồng hành với Ủy ban Biên giới quốc gia luôn luôn có sự tham gia tích cực của ngành Công an, Quân đội (bao gồm cả Bộ đội biên phòng, Hải quân, Cảnh sát biển), Bộ Tài nguyên và Môi trường, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn.

Ba là, trong khuôn khổ chung đó, người dân có vị trí đặc biệt trong việc giữ gìn phên dậu của Tổ quốc. Vì vậy, công tác tuyên truyền, giáo dục ý thức toàn dân về biên giới, lãnh thổ và cả về biển đảo đã được chú trọng và phát huy tác dụng lớn. Để bảo đảm vai trò của người dân cần quan tâm đặc biệt tới việc cải thiện điều kiện sống của cư dân ở dọc tuyến biên giới và trên biển - đảo. Hơn ở đâu hết, việc củng cố thế trận quốc phòng toàn dân và thế trận an ninh nhân dân có ý nghĩa sống còn đối với việc giữ vững biên cương, chủ quyền và sự toàn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc.

Thiết nghĩ, các cán bộ, chiến sỹ tại các khu vực biên giới và biển đảo cũng như tại các cửa khẩu là những người đứng trên tuyến đầu canh giữ biên cương, do đó họ cần được trang bị hiện đại và đáng được thụ hưởng những chính sách ưu đãi cao nhất.

Bốn là, cũng như trong toàn bộ sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, sự nghiệp bảo vệ biên giới, lãnh thổ “phải trông vào thực lực” như Bác Hồ từng căn dặn. Thực lực nói ở đây không chỉ là “sức mạnh cứng” thể hiện trong sức mạnh kinh tế và an ninh - quốc phòng mà còn ở “sức mạnh mềm” thể hiện trong tính chính nghĩa của chúng ta, ở ý chí kiên cường và tinh thần đoàn kết của toàn dân tộc, ở đường lối chính sách đúng đắn, ở sự đồng tình, ủng hộ của dư luận thế giới…

Năm là, sự nghiệp bảo vệ biên cương nằm trong tổng thể công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc với nhiệm vụ trọng tâm là phát triển kinh tế - xã hội, vì vậy nó cần được gắn bó chặt chẽ với yêu cầu gìn giữ hòa bình, ổn định để phát triển.

Cũng chính vì vậy, trước sau như một nước ta kiên quyết và kiên trì đấu tranh để bảo vệ chủ quyền và quyền chủ quyền thiêng liêng của dân tộc trên Biển Đông, kể cả các quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa; thông qua thương lượng ngoại giao dựa trên pháp luật, nhất là Công ước Luật biển của Liên hợp quốc năm 1982 để tìm ra giải pháp cơ bản và lâu dài đối với những điểm bất đồng; tranh thủ sự đồng tình, ủng hộ của dư luận quốc tế, trước hết là các nước thành viên ASEAN đối với lập trường chính nghĩa và thái độ xây dựng của chúng ta.

Cho dù đã giành được nhiều thành tựu rất đáng ghi nhận trong công tác biên giới, lãnh thổ song trước mắt chúng ta còn nhiều nhiệm vụ hết sức nặng nề, phức tạp. Tin rằng, với những bài học đã thâu lượm được, nhất định chúng ta sẽ thu được những thành công mới, giữ vững biên cương, chủ quyền và sự toàn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc./.

Vũ Khoan, nguyên Phó Thủ tướng Chính phủ

Cùng chuyên mục
Biên giới Việt Nam-Lào là cầu nối quan trọng của hợp tác khu vực
Biên giới Việt Nam-Lào là cầu nối quan trọng của hợp tác khu vực

Đại sứ Việt Nam tại Lào Nguyễn Minh Tâm khẳng định khi có đường biên giới hòa bình, ổn định, hợp tác giữa hai bên...

Việt Nam vận dụng tốt các quy định của UNCLOS
Việt Nam vận dụng tốt các quy định của UNCLOS

Công ước Liên hợp quốc về luật biển (UNCLOS) năm 1982 đang phát huy giá trị trong thực tiễn, giúp Việt Nam, các nước ven...

Biên giới Việt - Lào: Đâu chỉ có núi non hùng vĩ, còn có tình người vượt thời gian
Biên giới Việt - Lào: Đâu chỉ có núi non hùng vĩ, còn có tình người vượt thời gian

Dọc tuyến biên giới dài khoảng 2.340 km giữa Việt Nam và Lào, đâu chỉ là những dãy núi hùng vĩ và bạt ngàn rừng...

UNCLOS: Những đóng góp quan trọng trong giải quyết các vấn đề mới nổi về quản trị biển và đại dương
UNCLOS: Những đóng góp quan trọng trong giải quyết các vấn đề mới nổi về quản trị biển và đại dương

Trong 30 năm qua, UNCLOS đã được cộng đồng quốc tế nhất trí ghi nhận và nhấn mạnh nhiều lần như là “Hiến pháp của...

Sự hình thành Công ước của Liên hợp quốc về Luật biển
Sự hình thành Công ước của Liên hợp quốc về Luật biển

Năm 2024 đánh dấu 30 năm Công ước Liên hợp quốc về Luật biển (UNCLOS) chính thức có hiệu lực (từ ngày 16/11/1994), khuôn khổ...

Hiệp ước Biển cả - BBNJ: Cơ hội để Việt Nam mở rộng tầm nhìn ngoài Biển Đông
Hiệp ước Biển cả - BBNJ: Cơ hội để Việt Nam mở rộng tầm nhìn ngoài Biển Đông

Trả lời phỏng vấn trong khuôn khổ Đối thoại Biển lần thứ 13 (ngày 14/11) tại Cần Thơ do Học viện Ngoại giao phối hợp...

Đối thoại Biển lần thứ 13: Khám phá ranh giới mới của vùng biển quốc tế
Đối thoại Biển lần thứ 13: Khám phá ranh giới mới của vùng biển quốc tế

Ngày 14/11/2024, Đối thoại Biển lần thứ 13 với chủ đề “Khám phá ranh giới mới của vùng biển quốc tế” do Học viện Ngoại...

Đối thoại Biển lần thứ 13: Khám phá ranh giới mới của vùng biển quốc tế
Đối thoại Biển lần thứ 13: Khám phá ranh giới mới của vùng biển quốc tế

Ngày 14/11/2024, Đối thoại Biển lần thứ 13 với chủ đề “Khám phá ranh giới mới của vùng biển quốc tế” do Học viện Ngoại...

Hướng tới phát triển bền vững khu vực biển Đông Á
Hướng tới phát triển bền vững khu vực biển Đông Á

Sáng 06/11, Đại hội biển Đông Á 2024 với chủ đề: “Hợp lực xanh vì một tương lai chung: Một đại dương bền vững và...

Luật pháp quốc tế là “la bàn” cho tranh chấp trên biển
Luật pháp quốc tế là “la bàn” cho tranh chấp trên biển

Trả lời phỏng vấn bên lề Hội thảo quốc tế Biển Đông lần thứ 16 diễn ra từ ngày 23-24/10 tại Quảng Ninh, ông Niclas...

Nỗ lực ngoại giao đáng ghi nhận của Việt Nam vì biên giới, biển, đảo, hòa bình và phát triển
Nỗ lực ngoại giao đáng ghi nhận của Việt Nam vì biên giới, biển, đảo, hòa bình và phát triển

Đó là nhận định của Trưởng đại diện Phái đoàn Wallonie-Bruxelles tại Việt Nam Pierre Du Ville về những nỗ lực của Việt Nam trong...

Kinh nghiệm hợp tác biên giới Canada – Mỹ
Kinh nghiệm hợp tác biên giới Canada – Mỹ

Tại Hội thảo quốc tế “Hợp tác vì biên giới, biển, đảo hòa bình và phát triển”, ông Adib Abbasi, cán bộ liên lạc của...

Kinh nghiệm của Bỉ trong xử lý vấn đề biên giới trên đất liền
Kinh nghiệm của Bỉ trong xử lý vấn đề biên giới trên đất liền

Tại Hội thảo quốc tế “Hợp tác vì biên giới, biển, đảo hòa bình và phát triển”, ông Erik Franckx, Giáo sư danh dự tại...

  Luật pháp quốc tế trong xây dựng, đàm phán và ký kết hiệp ước biên giới
Luật pháp quốc tế trong xây dựng, đàm phán và ký kết hiệp ước biên giới

Là một quốc gia vừa có biên giới trên bộ, vừa có biên giới trên biển, , Việt Nam luôn tôn trọng và thiện chí...

Đồn Biên phòng Cửa khẩu Quốc tế Hữu Nghị: Tập trung tối đa hoàn thành “sứ mệnh”
Đồn Biên phòng Cửa khẩu Quốc tế Hữu Nghị: Tập trung tối đa hoàn thành “sứ mệnh”

Những năm qua, Đồn Biên phòng Cửa khẩu Quốc tế (CKQT) Hữu Nghị ((Bộ chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh Lạng Sơn) luôn hoàn...

Tin đọc nhiều
Chủ tịch nước Lương Cường hội đàm với Tổng thống Bulgaria
Công an tỉnh Bô Ly Khăm Xay (Lào) chúc Tết Bộ đội Biên phòng tỉnh Nghệ An
Quản lý và khai thác, sử dụng hiệu quả tài nguyên vùng bờ, góp phần đưa Việt Nam trở thành quốc gia mạnh về biển, giàu từ biển
Công ước Liên hợp quốc về Luật biển tiếp tục khẳng định vai trò thiết yếu trong duy trì trật tự pháp lý trên biển và đại dương
Ninh Thuận đẩy mạnh kinh tế biển
Xây dựng Lào Cai thành Trung tâm kết nối giao thương kinh tế giữa Việt Nam, các nước ASEAN với vùng Tây Nam - Trung Quốc
Cảng Chu Lai mở tuyến hàng hải trực tiếp kết nối thị trường Mỹ
Khơi dậy tình yêu nước từ “Tiết học biên cương”
Tô đậm tình đoàn kết hữu nghị Quảng Bình-Khăm Muồn
Hội đàm phối hợp quản lý, bảo vệ biên giới
Khai trương cặp cửa khẩu quốc tế Lóng Sập (tỉnh Sơn La, Việt Nam) -  Pa-háng (tỉnh Hủa-phăn, Lào): Động lực phát triển mới cho khu vực  biên giới Việt Nam - Lào
Kỳ vọng đột phá trong hợp tác kinh tế, thương mại và đầu tư Việt Nam-Lào
Tăng cường công tác đối ngoại biên phòng, góp phần bảo vệ vững chắc chủ quyền biên giới
Bình Phước ký kết với các địa phương Campuchia về tìm kiếm hài cốt liệt sĩ
Hợp tác thúc đẩy thương mại qua biên giới
Phát triển vùng bờ biển Việt Nam thành những trung tâm kinh tế - văn hóa sôi động
Quân chủng Hải quân đẩy mạnh công tác tuyên truyền biển, đảo
Tuyên bố chung Việt Nam - Brasil về việc nâng cấp quan hệ lên Đối tác chiến lược
Đoàn đại biểu tỉnh Hủa Phăn (CHDCND Lào) thăm, chúc Tết tỉnh Quảng Ninh
Đoàn công tác của Thứ trưởng thường trực Bộ Ngoại giao Nguyễn Minh Vũ thăm và làm việc tại tỉnh Sơn La
Tăng cường nhận thức về các vấn đề biên giới lãnh thổ cho sinh viên đại học
Thương mại biên giới Việt Nam - Lào: Còn nhiều dư địa thuận lợi cho tăng trưởng
Sóc Trăng phát động đợt cao điểm tuần tra, xử lý hành vi khai thác IUU
Vùng 5 Hải quân: Tiếp tục đẩy mạnh công tác phối hợp tuyên truyền biển, đảo
Đại tướng Phan Văn Giang hội đàm với Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Campuchia
Tăng cường hợp tác giữa Điện Biên với 3 tỉnh Bắc Lào
Tăng cường hợp tác bảo đảm an ninh tại cặp Cửa khẩu quốc tế Lao Bảo (Việt Nam) và Đensavan (Lào)
UNCLOS: Những đóng góp quan trọng trong giải quyết các vấn đề mới nổi về quản trị biển và đại dương
Cảnh sát biển Việt Nam xuất phát đi tuần tra liên hợp trên vùng biển lân cận đường phân định Vịnh Bắc Bộ lần 2 năm 2024