Gỡ Thẻ vàng IUU: Quy trách nhiệm người đứng đầu trong chống khai thác hải sản bất hợp pháp

14/07/2021 17:42

Mặc dù đã ngăn chặn được về cơ bản, nhưng thực tế hiện nay, vẫn còn tình trạng khai thác hải sản bất hợp pháp, việc xử phạt hành chính trong lĩnh vực thủy sản còn hạn chế. Nhằm tạo chuyển biến tích cực trong công tác phòng, chống khai thác IUU, sớm gỡ cảnh báo “Thẻ vàng”, Bộ NN&PTNT đề nghị nêu cao trách nhiệm người đứng đầu cấp ủy, chính quyền địa phương trong chống khai thác hải sản bất hợp pháp.

Giảm thiểu tình trạng tàu cá vi phạm vùng biển nước ngoài

Tại cuộc họp Ban chỉ đạo Quốc gia về chống khai thác hải sản bất hợp pháp (khai thác IUU) lần thứ 5 ngày 13/7/2021, Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn (Bộ NN&PTNT) cho biết, trong những năm gần đây, tổng sản lượng thủy sản đạt khoảng 8,3 - 8,5 triệu tấn, kim ngạch xuất khẩu đạt khoảng 8,5 - 8,9 tỷ USD, giá trị sản xuất đạt khoảng 1 triệu tỷ đồng.

Sự hiện diện của ngư dân Việt Nam trên các vùng biển đã giải quyết sinh kế cho khoảng 1 triệu ngư dân lao động trực tiếp trên biển và khoảng 4 triệu lao động gián tiếp ven biển; đồng thời góp phần rất quan trọng trong công cuộc bảo vệ an ninh, chủ quyền biển, đảo của Tổ quốc.

 

Họp Ban chỉ đạo Quốc gia về chống khai thác hải sản bất hợp pháp (khai thác IUU) lần thứ 5 ngày 13/7/2021.

Tuy nhiên, bên cạnh kết quả đạt được, vẫn còn nhiều tồn tại, hạn chế, yếu kém chưa khắc phục được và chưa đáp ứng được xu thế hội nhập quốc tế, đặc biệt trong công tác chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (khai thác IUU). Do đó, ngày 23/10/2017, Ủy ban Châu Âu (EC) đã cảnh báo “Thẻ vàng” đối với các sản phẩm thủy sản khai thác của Việt Nam xuất khẩu vào thị trường Châu Âu (EU) với lý do chưa tuân thủ đầy đủ các quy định về chống khai thác IUU.

Theo Bộ NN&PTNT, qua gần 4 năm chống khai thác IUU, gỡ “Thẻ vàng”, việc lắp đặt thiết bị giám sát hành trình (VMS) trên tàu cá có chiều dài từ 15 m trở lên đã có tiến bộ. Tính đến nay, số lượng tàu cá lắp đặt thiết bị VMS có tín hiệu trên Hệ thống giám sát hành trình tàu cá là 26.915/30.778 tàu cá (đạt 87,45%). Hệ thống giám sát tàu cá, cơ sở dữ liệu giám sát tàu cá đã được kết nối, chia sẻ, được triển khai đồng bộ từ Trung ương đến địa phương, đồng thời phân quyền truy cập cho các cơ quan, đơn vị chức năng liên quan của Bộ Quốc phòng để thực hiện nhiệm vụ được giao, bước đầu đã đạt được kết quả trong theo dõi, quản lý tàu cá hoạt động trên biển.

Số lượng tàu cá đã thực hiện đánh dấu theo quy định tại Thông tư 23/2018/TT-BNNPTNT của Bộ NN&PTNT là 85.620/94.572 tàu, đạt 90,53%.

Đây là con số đáng khích lệ, thể hiện nỗ lực của các địa phương trong việc lắp đặt các thiết bị giám sát hành trình cho tàu cá Việt Nam để gỡ thẻ vàng IUU theo khuyến nghị của Ủy ban Châu Âu (EC).

Bộ NN&PTNT đã tăng cường công tác quản lý đội tàu khai thác hải sản theo quy hoạch bảo vệ và khai thác ngưồn lợi thủy sản, theo hướng duy trì, không tăng số lượng tàu cá hiện có.

Bộ NN&PTNT cũng phối hợp với các cơ quan, đơn vị chức năng liên quan tăng cường kiểm soát hoạt động nhập khẩu, tạm nhập, tái xuất, tạm xuất, tái nhập, chuyển khẩu, quá cảnh qua lãnh thổ Việt Nam thủy sản, sản phẩm thủy sản có nguồn gốc từ khai thác bất hợp pháp. Nhất là việc tổ chức kiểm dịch nhập khẩu nguyên liệu thủy sản có nguồn gốc khai thác từ tàu trung chuyển cập các cảng Việt Nam tại Cảng Cam Ranh, Cảng Cát Lái, Cảng Quốc tế Long An…

Đồng thời, Bộ NN&PTNT siết chặt quản lý, thường xuyên kiểm tra các cơ sở, doanh nghiệp chế biến, xuất khẩu thủy sản, đặc biệt là nơi có lô hàng bị cảnh báo từ phía EC (năm 2018-2019 đã kiểm tra 2.297 lô thủy sản khai thác xuất khẩu vào EU, năm 2020 là 1.195 lô và 5 tháng đầu năm 2021 kiểm tra 447 lô). Với việc tăng cường các giải pháp giải quyết hiện trạng tàu cá Việt Nam vi phạm vùng biển nước ngoài, hiện nay về cơ bản đã ngăn chặn, chấm dứt được tình trạng tàu cá Việt Nam vi phạm khai thác hải sản ở các nước, quốc đảo Thái Bình Dương.

Quyết liệt gỡ Thẻ vàng IUU

Việc EC cảnh báo “Thẻ vàng” đã ảnh hưởng lớn đến xuất khẩu thủy sản sang thị trường Châu Âu, bởi khi bị cảnh báo “Thẻ vàng”, 100% lô hàng thủy sản có nguồn gốc từ khai thác của Việt Nam bị kiểm tra khi xuất khẩu sang thị trường Châu âu (EU). Ngoài ra, việc bị cảnh báo “Thẻ vàng” cũng như việc khắc phục “Thẻ vàng” chậm, không hiệu quả sẽ làm ảnh hưởng xấu đến uy tín, vị thế, quan hệ ngoại giao của Việt Nam nói chung và ngành thủy sản nói riêng trên các diễn đàn khu vực và thế giới.

Bộ NN&PTNT cho biết, mặc dù đã đạt được nhiều kết quả trong việc khắc phục gỡ Thẻ vàng IUU, song đánh giá của phía EC gần đây đối với báo cáo cập nhật của Việt Nam là rất đáng quan ngại. EC cho rằng, vẫn còn những vấn đề nghiêm trọng trong việc thực hiện khung pháp lý mới và việc tuân thủ, đặc biệt là công tác kiểm soát tàu vi phạm vùng biển nước ngoài, thực thi quy định xử phạt hành chính đối với công tác kiểm soát tàu cá và kiểm soát thủy sản nhập khẩu vào Việt Nam nhằm đảm bảo tính hợp pháp của sản phẩm.

Mặt khác, việc xử phạt hành chính đối với các vi phạm về khai thác IUU chưa thật sự nghiêm minh, đặc biệt là xử phạt đối với hành vi vi phạm vùng biển nước ngoài với tỉ lệ các vụ việc được xử lý còn rất thấp so với thực tế. 

Lý giải về vấn đề này, các địa phương cho rằng, mức phạt trong Nghị định số 42/2019/NĐ-CP là quá cao so với thu nhập của ngư dân hoạt động khai thác thủy sản, đặc biệt là mức phạt đối với các hành vi nghiêm trọng. Một số chủ tàu khi bị xử phạt và tịch thu tàu đã không còn khả năng tiếp tục hoạt động khai thác thủy sản, bên cạnh đó một số chủ tàu còn lâm vào cảnh vô cùng khó khăn vì không có khả năng để trả nợ ngân hàng tiền vay đóng tàu, nhà cửa, đất đai bị xiết nợ…; Hơn nữa, việc tìm chứng cứ, thông tin đối với hành vi vi phạm vùng biển nước ngoài còn khó khăn cũng dẫn đến việc xử lý vi phạm đối với hành vi này còn ít. 

Để khắc phục những tồn tại, hạn chế nêu trên, tạo chuyển biến tích cực trong công tác phòng, chống khai thác IUU, sớm gỡ “Thẻ vàng”, Bộ NN&PTNT đề nghị, cần tập trung thực hiện ngay một số nhiệm vụ, giải pháp cấp bách, trọng tâm trong năm 2021. 

Theo đó, phải kiểm tra, rà soát, hoàn thành việc lắp đặt thiết bị VMS trên tàu cá (đặc biệt là tại các tỉnh Thanh Hóa, Quảng Trị, Trà Vinh, Quảng Ninh, Hà Tĩnh…); hoàn thành việc đánh dấu tàu cá, cấp giấy phép khai thác thủy sản theo quy định; bảo đảm kiểm soát chặt chẽ tàu cá ra vào cảng; giám sát sản lượng thủy sản bốc dỡ qua cảng; thực hiện công tác xác nhận, chứng nhận nguồn gốc thủy sản, đúng quy định của pháp luật. 

Cụ thể, đối với tàu cá có chiều dài từ 15 mét trở lên tại địa phương phải xong trước 30/8/2021, đảm bảo kết nối thông suốt với Hệ thống giám sát hành trình tàu cá, tổ chức kiểm tra, kiểm soát chặt chẽ tình trạng hoạt động của thiết bị trước khi cho tàu cá đi khai thác thủy sản trên biển. 

Hoàn thành việc cấp giấy phép khai thác thuỷ sản đối với những tàu tham gia khai thác xong trước ngày 30/10/2021. Hiện còn 42.959 tàu chưa cấp giấy phép khai thác thuỷ sản. Đối với các trường hợp không lắp đặt thiết bị VMS, không thực hiện việc Cấp giấy phép khai thác thủy sản phải được lập danh sách, có lý do cụ thể, theo dõi quản lý chặt chẽ, xử lý nghiêm khi không tuân thủ quy định nhưng vẫn đưa tàu cá đi khai thác thủy sản. 

Nếu doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân vì lợi ích cá nhân tiếp tay, dung túng, cố tình vi phạm các quy định về IUU phải kiên quyết xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật.

Đặc biệt, cần nêu cao trách nhiệm người đứng đầu cấp ủy, chính quyền địa phương trong phòng, chống khai thác IUU, trực tiếp lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành thông suốt, đồng bộ, hiệu quả về công tác phòng, chống khai thác IUU; bảo đảm mục tiêu sớm gỡ “Thẻ vàng” trong thời gian tới./.

Nguồn: vietq.vn
Cùng chuyên mục
Hội nghị thường niên Bộ trưởng Công an, Nội vụ Campuchia - Lào - Việt Nam lần thứ nhất
Hội nghị thường niên Bộ trưởng Công an, Nội vụ Campuchia - Lào - Việt Nam lần thứ nhất

Ngày 29/3, tại Đà Nẵng, Bộ Công an Việt Nam chủ trì tổ chức hội nghị thường niên Bộ trưởng Công an, Nội vụ Campuchia...

Phòng tuyến góp phần ngăn chặn tàu cá khai thác hải sản trái phép
Phòng tuyến góp phần ngăn chặn tàu cá khai thác hải sản trái phép

Cùng với 28 tỉnh, thành phố có biển, thời gian qua, các lực lượng chức năng, trong đó có Bộ đội Biên phòng đã và...

Quảng Trị ra quân khai thác vụ cá nam và khởi động mùa du lịch biển 2024
Quảng Trị ra quân khai thác vụ cá nam và khởi động mùa du lịch biển 2024

Sáng 29/3, tại biển Cửa Việt thuộc thị trấn Cửa Việt, huyện Gio Linh, tỉnh Quảng Trị, diễn ra lễ ra quân khai thác vụ...

Bộ đội Trường Sa tổ chức tuyên truyền pháp luật cho ngư dân
Bộ đội Trường Sa tổ chức tuyên truyền pháp luật cho ngư dân

Ngày 29/3, đảo Trường Sa, Lữ đoàn 146, Vùng 4 Hải quân phối hợp với Đồn Biên phòng 394, Bộ Chỉ huy BĐBP tỉnh Khánh...

Xuất nhập khẩu chính ngạch giữa Kiên Giang và Kampot đạt 256 triệu đô la Mỹ
Xuất nhập khẩu chính ngạch giữa Kiên Giang và Kampot đạt 256 triệu đô la Mỹ

Ngày 25/3, UBND tỉnh Kiên Giang và Tòa thị chính tỉnh Kampot đồng tổ chức hội nghị sơ kết hai năm (2022-2023) và đề ra...

Liên kết, hợp tác phát triển du lịch Sơn La – Hủa Phăn
Liên kết, hợp tác phát triển du lịch Sơn La – Hủa Phăn

Tỉnh Sơn La và tỉnh Hủa Phăn (nước CHDCND Lào) có mối quan hệ hữu nghị đặc biệt, hợp tác phát triển toàn diện trên...

Hội nghị hiệp đồng trong quản lý, bảo vệ biên giới khu vực tiếp giáp
Hội nghị hiệp đồng trong quản lý, bảo vệ biên giới khu vực tiếp giáp

Ngày 26/3, tại Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng (BĐBP) tỉnh Cao Bằng, BĐBP 3 tỉnh: Cao Bằng, Lạng Sơn, Hà Giang tổ chức...

Kiểm ngư đồng hành cùng ngư dân vươn khơi, bám biển
Kiểm ngư đồng hành cùng ngư dân vươn khơi, bám biển

10 năm qua, với chức năng, nhiệm vụ tuần tra kiểm soát, phát hiện, xử lý vi phạm pháp luật và thanh tra chuyên ngành...

Triển khai thi công Dự án Khu bến cảng Mỹ Thủy đón tàu 100 nghìn tấn
Triển khai thi công Dự án Khu bến cảng Mỹ Thủy đón tàu 100 nghìn tấn

Sáng 25/3, tại xã Hải An, huyện Hải Lăng thuộc Khu kinh tế Đông Nam Quảng Trị, tỉnh Quảng Trị và Công ty cổ phần...

Tổ chức thi và triển lãm ảnh 'Tự hào một dải biên cương' lần III
Tổ chức thi và triển lãm ảnh 'Tự hào một dải biên cương' lần III

Cuộc thi và Triển lãm ảnh nghệ thuật cấp quốc gia "Tự hào một dải biên cương" lần thứ III năm 2024 nhằm tiếp tục...

Quảng Ninh: Phát triển bền vững nuôi biển
Quảng Ninh: Phát triển bền vững nuôi biển

Tỉnh Quảng Ninh là một trong những địa phương đầu tiên quyết liệt phát triển nghề nuôi biển bền vững. Quảng Ninh đã có quy...

Đổi thay trên vùng biên giới Lạng Sơn
Đổi thay trên vùng biên giới Lạng Sơn

Với nguồn lực đầu tư của Nhà nước và sự chung tay, góp sức của người dân, việc triển khai xây dựng nông thôn mới...

Cô Tô hướng tới là Khu du lịch sinh thái, nghỉ dưỡng biển, đảo cấp quốc gia
Cô Tô hướng tới là Khu du lịch sinh thái, nghỉ dưỡng biển, đảo cấp quốc gia

Huyện đảo Cô Tô vừa công bố danh sách chuỗi các hoạt động chào mừng kỷ niệm 30 năm ngày thành lập huyện (23/3/1994-22/3/2024), nhằm...

Rà soát công tác chuẩn bị tổ chức Giao lưu hữu nghị quốc phòng biên giới Việt Nam - Trung Quốc lần thứ 8
Rà soát công tác chuẩn bị tổ chức Giao lưu hữu nghị quốc phòng biên giới Việt Nam - Trung Quốc lần thứ 8

Ngày 18/3, Thượng tướng Hoàng Xuân Chiến, Ủy viên Trung ương Đảng, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng chủ trì cuộc họp rà soát công tác...

Giám sát truy xuất nguồn gốc thủy sản khai thác biển
Giám sát truy xuất nguồn gốc thủy sản khai thác biển

Tỉnh Kiên Giang lập danh sách cảng cá, bến cá tư nhân, truyền thống, giám sát chặt chẽ sản lượng thuỷ sản khai thác trên...

Tin đọc nhiều
Phòng tuyến góp phần ngăn chặn tàu cá khai thác hải sản trái phép
Hội đàm giữa Lai Châu và hai tỉnh Phông Sa Lỳ, U Đôm Xay
Dâng hương, tưởng niệm các anh hùng liệt sĩ đã anh dũng hy sinh trong sự nghiệp bảo vệ chủ quyền biển, đảo thiêng liêng của Tổ quốc
Tuyên bố Báo chí chung Việt Nam-Philippines
Xuất nhập khẩu chính ngạch giữa Kiên Giang và Kampot đạt 256 triệu đô la Mỹ
Quy hoạch tỉnh Khánh Hòa thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2045
Cảnh sát biển Việt Nam tham dự Hội nghị Hội đồng điều hành ReCAAP lần thứ 18
Tiếp tục củng cố đoàn kết, vai trò trung tâm của ASEAN
Xung lực mới cho quan hệ Đối tác Chiến lược Việt Nam – New Zealand
Quảng Ninh xây dựng nền biên phòng toàn dân vững chắc
Việt Nam lên án hành vi bạo lực, vô nhân đạo trên các tuyến hàng hải quốc tế
Nhận diện, phát triển “mũi nhọn” của Kiên Hải
Quy hoạch tỉnh Quảng Ninh thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050
Việt Nam kêu gọi các bên liên quan cùng đóng góp vào việc duy trì hòa bình, ổn định và hợp tác ở Biển Đông
Việt Nam và Trung Quốc tiếp tục quản lý tốt biên giới trên đất liền, kiểm soát và giải quyết tốt hơn bất đồng trên biển
Chủ tịch Quốc hội Phần Lan ủng hộ lập trường, quan điểm của ASEAN và Việt Nam về vấn đề Biển Đông
Khám phá tuyến du lịch kết nối Non nước Cao Bằng với Cao nguyên đá Đồng Văn
Công bố quy hoạch tỉnh Hà Giang thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến 2050
Triển khai thi công Dự án Khu bến cảng Mỹ Thủy đón tàu 100 nghìn tấn
Quy hoạch tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050
Kinh tế biển xanh
Hiệp đồng trong quản lý bảo vệ biên giới tiếp giáp Nghệ An, Hà Tĩnh, Thanh Hóa
Thống nhất quản lý, khai thác hiệu quả các dự án lấn biển
Kiểm ngư đồng hành cùng ngư dân vươn khơi, bám biển
Dấu ấn hợp tác Đắk Nông - Mondulkiri
Khánh thành thêm một Đài Hữu nghị Việt Nam-Campuchia
Việt Nam sẽ tiếp tục cùng Hoa Kỳ triển khai quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện ngày càng hiệu quả, thực chất, ổn định
Mọi yêu sách và hoạt động ở Biển Đông phải phù hợp với luật pháp quốc tế
Nơi 'neo đậu' nghĩa tình quân-dân giữa biển khơi mênh mông
Quảng Trị ra quân khai thác vụ cá nam và khởi động mùa du lịch biển 2024