Biên giới lãnh thổ

Đã hơn 1 tháng nay, các phương tiện xuất bến qua Trạm Kiểm soát Biên phòng Mân Quang, Đồn Biên phòng Sơn Trà, BĐBP Đà Nẵng đều phải trình phiếu đã nộp rác tại Ban quản lý âu thuyền, cảng cá Thọ Quang. Câu chuyện ngư dân “đổi” rác để lấy “giấy xuất bến” ra khơi tưởng như đùa mà có thật và đằng sau đó là ý nghĩa của hoạt động làm sạch trở lại một “điểm nóng” về môi trường…

Cán bộ Đồn Biên phòng Sơn Trà, BĐBP Đà Nẵng hướng dẫn ngư dân bỏ rác đúng nơi quy định.

“Điểm nóng” môi trường

Công suất âu thuyền, cảng cá Thọ Quang, thành phố Đà Nẵng là 400 tàu nhưng có những thời điểm tiếp nhận hơn 1.000 chiếc vào tránh trú, bán hải sản khiến khu neo đậu trở nên quá tải. Lượng rác thải từ hoạt động của tàu cá, chợ hải sản, các xưởng đóng tàu và khu dân cư xung quanh đã biến âu thuyền thành “túi” đựng rác khổng lồ, ô nhiễm kéo dài.

Theo khảo sát, lớp bùn dưới đáy âu thuyền dày gần cả mét, do lâu ngày không được nạo vét triệt để nên bốc mùi hôi. Xung quanh âu thuyền, cảng cá Thọ Quang có nhiều tổ chức, cá nhân tham gia hoạt động nhưng lại không có hàng rào cứng nên việc kiểm tra, giám sát xả thải rác rất khó. Ông Phạm Trung Thành, Phó Trưởng ban quản lý âu thuyền, cảng cá Thọ Quang cho biết, mỗi năm đơn vị thu gom khoảng 1.600-1.700 tấn rác thải nhưng chỉ xử lý được một phần.

Trước tình trạng này, thành phố Đà Nãng có chủ trương xã hội hóa, giao đơn vị đủ năng lực thu gom rác, chấm dứt cảnh ô nhiễm môi trường ở âu thuyền, cảng cá Thọ Quang. Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn thành phố Đà Nẵng đã ký hợp đồng với Công ty TNHH MTV Môi trường đô thị Hà Nội - Chi nhánh miền Trung triển khai trong vòng 3 tháng (từ ngày 9/2-9/5/2021) với kinh phí 1 tỷ đồng để thu gom khoảng 700 tấn rác thải (đất đá, cây...) và rác vớt trên mặt nước (gồm các loại bao ni lông, chai nhựa, xốp) với mục tiêu dứt điểm làm sạch âu thuyền, cảng cá Thọ Quang.

Chung tay tìm lại màu xanh

Suốt hơn 1 tháng qua, cùng với việc thu gom rác làm sạch môi trường âu thuyền, Đồn Biên phòng Sơn Trà phối hợp với Ban quản lý âu thuyền, cảng cá Thọ Quang tổ chức tuyên truyền và yêu cầu các chủ phương tiện ký cam kết không xả rác để tránh nguy cơ rác thu gom đến đâu, ngư dân lại thải ra đến đấy. Theo đó, trong quãng thời gian sinh hoạt tại âu thuyền, các chủ phương tiện và các thuyền viên phải thu gom rác bỏ vào túi. Trên bờ lúc nào cũng có lực lượng cân, thu gom và cấp phiếu chứng nhận đã nộp rác. Những tờ phiếu này được ngư dân cất cẩn thận, bởi Trạm Kiểm soát Biên phòng Mân Quang sẽ không cho phương tiện xuất bến nếu thiếu “bảo bối” này.

Một ngày của cán bộ, chiến sĩ Tổ công tác Biên phòng cảng cá Thọ Quang chia làm 3 ca trực là thời gian cao điểm diễn ra phiên chợ hải sản, từ 7h30 – 10h, từ 12h – 17h  và từ 23h30 – 4h sáng hôm sau. Trong thời gian đó, ngoài việc đảm bảo, giữ gìn an ninh, trật tự, những người lính Biên phòng kết hợp tuyên truyền, vận động cũng như giám sát việc xả thải trái quy định trong âu thuyền, cảng cá.

Theo Thiếu tá Nguyễn Duy Linh, nếu chế tài thưởng - phạt nghiêm minh thì hiệu quả sẽ lớn hơn rất nhiều. Nếu địa phương xây những bể nước ngọt ngay tại âu thuyền, cảng cá để đổi rác lấy nước ngọt thì tôi nghĩ sẽ chẳng ngư dân nào thải rác xuống âu thuyền nữa và địa phương sẽ tiết kiệm được chi phí nạo vét, thuê nhân công giữ môi trường cho âu thuyền, cảng cá Thọ Quang. “Hiến kế” của Thiếu tá Nguyễn Duy Linh rất khả thi vì ở một số nơi, cả ở nước ngoài đã có như chương trình đổi rác lấy sách vở và nhu yếu phẩm./.