Biên giới lãnh thổ

1. Phát biểu của Người Phát ngôn Bộ Ngoại giao Lê Thị Thu Hằng[1]

Ngày 1/9, trả lời câu hỏi về việc Trung Quốc chính thức thi hành Luật An toàn giao thông trên biển (sửa đổi), Người Phát ngôn Bộ Ngoại giao Lê Thị Thu Hằng nêu rõ các quốc gia cần tuân thủ nghiêm túc các điều ước quốc tế mà mình là thành viên, nhất là UNCLOS 1982 - khuôn khổ pháp lý cho mọi hoạt động trên biển và đại dương, khi ban hành các văn bản nội luật liên quan đến biển; khẳng định Việt Nam kiên quyết, kiên trì thực hiện các biện pháp phù hợp với luật pháp quốc tế để thực thi, bảo vệ chủ quyền đối với quần đảo Hoàng Sa, Trường Sa của Việt Nam; chủ quyền, quyền chủ quyền và quyền tài phán trên các vùng biển của mình được xác định theo đúng quy định của UNCLOS.

2. Phát biểu của Chính giới các nước về Luật An toàn giao thông trên biển (sửa đổi) của Trung Quốc (chính thức có hiệu lực từ 1/9/2021)

a) Mỹ[2]

- Ngày 1/9, Người Phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ Ned Price khẳng định Mỹ kiên định với quan điểm cần có một bộ quy tắc chung trong lĩnh vực hàng hải cho mọi quốc gia lớn và nhỏ; khẳng định không e ngại và sẽ tiếp tục lên tiếng phản đối, thậm chí trong nhiều trường hợp sẽ cùng với các đối tác và đồng minh chống lại các yêu sách trên biển phi pháp và quá mức của Trung Quốc.

- Ngày 1/9, Người Phát ngôn Bộ Quốc phòng John Supple cho biết Mỹ kiên quyết giữ quan điểm mọi luật hoặc quy định của các quốc gia ven biển không được vi phạm các quyền hàng hải và hàng không mà tất cả các quốc gia được hưởng theo luật pháp quốc tế; cho rằng các tuyên bố chủ quyền phi pháp và bành trướng trên biển, bao gồm ở Biển Đông đã đe dọa nghiêm trọng các quyền và lợi ích của các quốc gia ven biển, trong đó có quyền tự do hàng hải và hàng không, quyền thương mại tự do và thương mại hợp pháp không bị cản trở.

- Ngày 3/9, Phó Đô đốc Michael McAllister, Chỉ huy trưởng của Lực lượng Cảnh sát biển Mỹ tại Thái Bình Dương, cho rằng luật mới của Trung Quốc “rất đáng quan ngại” và nếu được thực thi sẽ tạo cơ sở cho bất ổn và xung đột tiềm tàng ở Biển Đông.[3]

b) Australia

Ngày 1/9, Bộ Quốc phòng Australia cho biết đã nắm được thông tin về Luật An toàn giao thông trên biển (sửa đổi) của Trung Quốc; nhấn mạnh mọi yêu sách của các quốc gia ven biển đều phải phù hợp với luật pháp quốc tế, đặc biệt là UNCLOS 1982; khẳng định các tàu của Lực lượng Phòng vệ Australia sẽ tiếp tục thực hiện quyền tự do hàng hải, phù hợp với luật pháp quốc tế.[4]

3. Tham vấn cấp Bộ trưởng Pháp - Australia theo hình thức 2+2 (Ngoại giao và Quốc phòng)

Ngày 30/8, Hội nghị ra Thông cáo chung bày tỏ quan ngại nghiêm trọng về tình hình Biển Đông; kiên quyết phản đối mọi hành động cưỡng ép hoặc gây bất ổn có thể làm gia tăng căng thẳng; kêu gọi giải quyết hòa bình mọi tranh chấp, phù hợp với luật pháp quốc tế, đặc biệt là UNCLOS 1982; khẳng định lại tầm quan trọng của tự do hàng hải và hàng không phù hợp với luật pháp quốc tế; nhất trí hợp tác hàng hải chặt chẽ hơn ở Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương, bao gồm các chuyến đi chung trong tương lai, đồng thời giữ vững cam kết với các đối tác trong khu vực, trong đó có Mỹ, để bảo đảm một khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương tự do và rộng mở.[5]

4. Hoạt động hợp tác giữa các nước ở Biển Đông

- Hải quân Ấn Độ và Hải quân Singapore tổ chức diễn tập hải quân chung SIMBEX lần thứ 28 ở rìa phía Nam Biển Đông từ ngày 2 - 4/9. Hải quân Ấn Độ cử tàu khu trục tên lửa dẫn đường INS Ranvijay, tàu hộ vệ tác chiến chống ngầm INS Kiltan, tàu hộ vệ tên lửa dẫn đường INS Kora và một máy bay tuần tra biển tầm xa P8I. Hải quân Singapore cử khinh hạm RSS Steadfast, tàu hộ vệ tên lửa RSS Vigor, một tàu ngầm lớp Archer, một máy bay tuần tra biển Fokker-50 và 4 máy bay chiến đấu F-16 của Không quân Singapore.[6]

- Ngày 1/9, Hạm đội 7 Hải quân Mỹ thông báo đã tiến hành diễn tập chung với Lực lượng Cảnh sát biển Philippines (PCG) và Cục Nghề cá và Nguồn lợi Thủy sản Philippines ở Biển Tây Philippines (Biển Đông). Nội dung diễn tập chung lần này bao gồm các hoạt động song phương, trao đổi nghiệp vụ, tìm kiếm cứu nạn, huấn luyện thông tin liên lạc, vận hành thuyền nhỏ, điều động tàu và nâng cao nhận thức về lĩnh vực hàng hải.[7]

[1] Bộ Ngoại giao Việt Nam (1/9)

[2] Newsweek (2/9)

[3] CNN (3/9)

[4] The Australia Financial Review (1/9)

[5] Bộ Ngoại giao Australia (30/8)

[6] Thời báo Ấn Độ (4/9)

[7] Hạm đội 7 Hải quân Mỹ (1/9)