15/07/2021 17:55
Múa trống là một loại hình nghệ thuật dân gian đặc sắc, có từ lâu đời của đồng bào dân tộc Giáy ở huyện Mèo Vạc (Hà Giang). Cũng như nhiều loại hình nghệ thuật dân gian khác, nghệ thuật múa trống của người Giáy đang đứng trước nguy cơ bị mai một trong xu thế hội nhập và phát triển.
Cảnh múa trống ở Tát Ngà.
Các phóng viên tìm tới bản Tát Ngà, xã Tát Ngà, huyện Mèo Vạc, Hà Giang khi Tết Nguyên đán vừa mới đi qua. Sau chén rượu ngô thơm nồng, cay xè nơi đầu lưỡi, già làng Châu Văn Pênh, say sưa kể về những nét đẹp độc đáo trong phong tục, tập quán của đồng bào Giáy ở Hà Giang, trong đó có lễ hội Múa trống .
Lễ hội Múa trống chỉ được tổ chức vào những ngày đầu năm mới. Vào đêm 30 Tết mỗi năm, cả bản người Giáy sẽ tập trung tại nhà cộng đồng, cùng mổ lợn và mang những vò rượu ngô nguyên chất tới miếu thờ thành hoàng làng để dâng lên thánh thần, cầu mong cho một năm mới an khang thịnh vượng, sung túc và an vui. Sau nghi thức cúng lễ, tất cả bà con trở lại ngôi nhà cộng đồng liên hoan, cùng mời nhau những chén rượu ngô thơm nồng, gửi tới nhau những lời chúc tụng tốt đẹp nhất nhân dịp năm mới.
Sau đó, tất cả lại cùng nhau ra miếu thiêng, xin phép thánh thần cho được mang chiếc trống thiêng, biểu tượng của dân làng để khai xuân. Đồng bào người Giáy quan niệm, chiếc trống luôn là một linh vật thiêng liêng, bảo hộ cho cuộc sống của bản làng. Vì vậy, nếu không được sự cho phép của thánh thần, thì dân làng sẽ không bao giờ được mang trống ra đánh.
Khi múa trống, đội múa sẽ chọn 1 cặp nam nữ đại diện cho người dân trong làng dùng chiếc dùi đánh vào trống thiêng. Trong đêm múa trống, sẽ có 7 cặp trai gái đại diện cho dân làng hát múa những làn điệu dân ca, dân vũ cổ truyền. Tiếng trống vang lên mang đến những lời chúc tốt đẹp nhất cho mọi người.
Già làng Châu Văn Pênh cho biết thêm: “Trong thời khắc thiêng liêng đó, tất cả mọi người đều hò reo, khoác vai nhau, Tiếng trống lúc này mang ý nghĩa biểu tượng cho tình đoàn kết dân tộc”.
Người Giáy quan niệm rằng, dù ông trời ở trên cao, nhưng qua tiếng trống cũng có thể nghe được lời thỉnh cầu và sẽ ban mưa xuống cho mùa màng tốt tươi. Cuối cùng, kết thúc lễ hội là phần người dân mong chờ nhất. Đội múa trống sẽ múa rước trống thiêng tới từng hộ gia đình. Khi trống rước đến nhà nào, thì nhà đó sẽ có được nhiều may mắn tốt lành. Để đáp lại đoàn người rước trống, gia chủ sẽ tặng những sản phẩm gia đình làm ra như bánh chưng, gà, vịt… Và trong ngày hôm đó, đoàn múa trống phải đi đủ các nhà, bởi đến hôm sau trống sẽ được thu về cất ở ngôi miếu thiêng, chỉ đến năm kế tiếp mới lại mang ra mở hội.
Múa trống đặc sắc là vậy, nhưng hiện nay, trong cộng đồng người Giáy không có nhiều người học để truyền dạy. Dẫn chúng tôi đến ngôi miếu treo chiếc trống cổ, ông Châu Văn Pênh không nén được tiếng thở dài chia sẻ, chiếc trống này đã có từ nhiều đời nay do các cụ để lại, nhưng hiện nay, số người biết đánh trống ngày càng ít; và hầu như đã ở cái tuổi gần đất xa trời. Bản thân ông Pênh cũng đã nhiều lần đi tìm lớp kế cận mà khó quá.
Ông Vi Văn Pảo, Trưởng thôn Tát Ngà cũng thông tin, những năm trước còn có một vài bạn trẻ tham gia vào đội múa trống của làng, nhưng bây giờ các bạn đã đi làm ăn xa quê hương, chỉ dịp tết mới trở về bản làng.
"Những người thành thạo múa trống tuổi đã cao, vì vậy đồng bào Giáy chúng tôi mong muốn, chính quyền địa phương cần sớm có những giải pháp phù hợp để có thể khuyến khích được nhiều người, nhất là lớp trẻ theo học, như vậy mới bảo tồn được những cái đẹp, sự độc đáo và ý nghĩa từ múa trống của đồng bào Giáy", Trưởng thôn Vi Văn Pảo đề xuất./.
Ngọn hải đăng có tên lạ bên bờ biển Quảng Ngãi
15/11/2022 16:55
Bình Châu là một trong những xã biển nổi tiếng nhất ở Quảng Ngãi với hàng trăm tàu thuyền khai thác xa bờ.
06/09/2021 16:29
Đình Lục Nà nằm ngay cạnh quốc lộ 18C qua địa phận xã Lục Hồn, huyện Bình Liêu, hướng ra cửa khẩu Hoành Mô (tỉnh...
22/07/2021 15:34
Gà đất biết gáy, là loại đồ chơi truyền thống vào loại “độc nhất vô nhị” của đồng bào dân tộc Tày.
21/07/2021 15:26
Với sự tinh tế trong cách ăn mặc, phụ nữ người Dao đỏ tạo ra những nét riêng trong cách bài trí trang phục, không...
08/07/2021 17:37
Bảo vật Quốc gia Bia Ma nhai Ngự chế của vua Lê Thái Tổ trên núi Phja Tém, xã Hồng Việt (Hòa An) là hiện...
06/07/2021 17:39
Ngoài ý nghĩa tín ngưỡng thiêng liêng cầu mong mùa màng tươi tốt, ấm no, lễ cúng rừng của người Mông ở Si Mai Ca...
05/07/2021 17:27
Người Mơ Nâm (Xơ Đăng) ở làng Kon Du, xã Măng Cành (huyện Kon Plông, tỉnh Kon Tum) tạc tượng gỗ dân gian không chỉ...
02/07/2021 15:12
Đồng bào dân tộc Dao ở vùng đất Tây Yên Tử, huyện Sơn Động, tỉnh Bắc Giang coi tù và là “linh vật” có ý...
28/06/2021 17:52
Thổ cẩm được đồng bào các dân tộc vùng núi rừng Trường Sơn-Tây Nguyên sản xuất ra không chỉ để làm nên các trang phục...
23/06/2021 18:13
Chùa Tân Thanh không chỉ là nơi đáp ứng đời sống tâm linh, phục vụ nhu cầu tín ngưỡng tôn giáo của người dân địa...
21/06/2021 18:28
Giữa trùng khơi nơi vùng biển đảo Tây Nam của Tổ quốc, Khu tăng gia sản xuất tập trung là một màu xanh trải rộng...
17/06/2021 18:17
Đến với đảo Quan Lạn (huyện Vân Đồn, Quảng Ninh), du khách không chỉ khám phá vẻ đẹp của hòn đảo tiền tiêu của Tổ...
16/06/2021 18:12
Như cánh chim Thiên Di, từ hàng trăm năm trước, người Chăm đã tìm đến nơi đầu dòng sông Hậu, tỉnh An Giang để lập...
15/06/2021 18:30
Khi nói về các kiệt tác kiến trúc nổi tiếng tại Cao nguyên đá Đồng Văn (Hà Giang) du khách thường nghĩ tới Dinh thự...
10/06/2021 18:02