Biên giới lãnh thổ

Thực hiện Chiến lược phát triển KT-XH 2011-2020 cũng như các chiến lược, quy hoạch phát triển giao thông vận tải (GTVT), những năm qua, KCHT giao thông nước ta đã có bước phát triển mạnh mẽ. Tuy nhiên, so với yêu cầu, hệ thống KCHT giao thông còn nhiều hạn chế, cần nỗ lực tạo bước đột phá để đáp ứng nhu cầu phát triển của đất nước trong tình hình mới, tạo động lực thúc đẩy KT-XH phát triển nhanh, bền vững và bảo đảm quốc phòng, an ninh (QPAN).

Kết cấu hạ tầng giao thông có chuyển biến rõ nét

Để triển khai thực hiện chiến lược phát triển KT-XH đến năm 2020, Hội nghị Trung ương 4 khóa XI đã thông qua Nghị quyết số 13-NQ/TW ngày 16/1/2012 về xây dựng hệ thống KCHT đồng bộ với mục tiêu: “Tập trung huy động mọi nguồn lực để đầu tư giải quyết cơ bản những tắc nghẽn, quá tải, bức xúc và từng bước hình thành hệ thống KCHT KT-XH tương đối đồng bộ với một số công trình hiện đại...”. Trong đó, phát triển KCHT giao thông là một trong 4 lĩnh vực trọng tâm... Nghị quyết Đại hội XII của Đảng cũng chỉ rõ: “Tập trung nguồn lực đầu tư xây dựng các công trình lớn, quan trọng thiết yếu, nhất là tại các khu vực có tiềm năng phát triển và giải quyết các ách tắc, quá tải. Bảo đảm kết nối thông suốt giữa các trung tâm kinh tế lớn, các đầu mối giao thông cửa ngõ, các tuyến có nhu cầu vận tải lớn. Quan tâm đầu tư KCHT giao thông tại các vùng khó khăn”...

Thi công cầu Cửa Hội bắc qua sông Lam nối thị xã Cửa Lò (Nghệ An) với huyện Nghi Xuân (Hà Tĩnh).

Thực hiện các nghị quyết, chỉ đạo của Đảng, Quốc hội, Chính phủ về phát triển KCHT giao thông đồng bộ, hiện đại, giai đoạn 2015-2020, Bộ GTVT đã tham mưu với Chính phủ trình Quốc hội thông qua Bộ luật Hàng hải 2015, sửa đổi Luật Đường sắt (2017); trình Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ ban hành 44 nghị định, 11 quyết định, 15 đề án; Bộ GTVT ban hành 232 thông tư bảo đảm chất lượng, có tính ổn định. Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt điều chỉnh Chiến lược phát triển GTVT Việt Nam đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030 và điều chỉnh quy hoạch phát triển GTVT của 5 chuyên ngành (đường bộ, đường sắt, đường thủy nội địa, hàng không, hảng hải), trong đó đã quy hoạch các công trình giao thông hiện đại, kết nối đồng bộ.

Trên thực tế, nhiều công trình giao thông lớn, hiện đại đã và đang được đầu tư xây dựng góp phần tạo diện mạo mới cho đất nước, kết nối giữa các vùng, miền trong cả nước và với quốc tế, tạo tiền đề phát triển các đô thị, khu công nghiệp, khu du lịch, tăng cường khả năng bảo đảm QPAN. Giao thông đô thị từng bước được nâng cấp và mở rộng, kết hợp đầu tư các tuyến đường vành đai, đường hướng tâm đã góp phần hạn chế tình trạng ùn tắc hành khách, hàng hóa. Chất lượng phục vụ, dịch vụ vận tải không ngừng được đổi mới, phục vụ tốt hơn, thúc đẩy phát triển sản xuất, kinh doanh, qua đó nâng cao khả năng cạnh tranh của nền kinh tế.

Có thể nói, hệ thống KCHT GTVT của đất nước đã có những chuyển biến rõ nét, năng lực hệ thống KCHT giao thông được nâng lên đáng kể. Sản lượng vận chuyển, số lượng phương tiện tăng nhanh, tính trung bình giai đoạn 2010-2019, tốc độ tăng trưởng hành khách là 9,61%/năm, hàng hóa là 9,17%/năm.

Hạ tầng giao thông vẫn còn là “điểm nghẽn”

Mặc dù đạt nhiều thành tựu quan trọng về phát triển KCHT giao thông, tuy nhiên, hệ thống hạ tầng giao thông vẫn còn là “điểm nghẽn” đối với nhu cầu phát triển.

Một trong những nguyên nhân chính là khó khăn về nguồn lực, công tác đầu tư phát triển hạ tầng giao thông triển khai chậm so với yêu cầu; hệ thống hạ tầng giao thông hiện hữu chưa có điều kiện duy tu, bảo dưỡng đầy đủ, kịp thời, làm hạn chế năng lực khai thác.

Đột phá về GTVT để thúc đẩy phát triển KT-XH, bảo đảm QPAN

Căn cứ các nghị quyết của Quốc hội và Chính phủ, trên cơ sở nguồn vốn đầu tư công trung hạn đã được bố trí, ngành GTVT xác định trong giai đoạn đến năm 2030 cần định hướng đầu tư phát triển KCHT giao thông theo hướng đồng bộ, hiện đại để tạo động lực phát triển đất nước, đẩy nhanh việc thực hiện các khâu đột phá trong chiến lược phát triển KT-XH mà Đảng ta xác định trong thời gian tới.

Về đầu tư phát triển KCHT giao thông phải bảo đảm sự đồng bộ, hiện đại để phục vụ phát triển KT-XH, đồng thời đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ QPAN, bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới theo phương châm “giao thông đi trước một bước”.

Nhiệm vụ phát triển KCHT GTVT trong thời gian tới hết sức nặng nề, nhưng để tạo động lực cho đất nước phát triển, đồng thời bảo đảm tốt nhiệm vụ QPAN thì Đảng, Nhà nước cần tiếp tục quan tâm thực hiện chủ trương “giao thông đi trước một bước”, chú trọng tháo gỡ những “điểm nghẽn” để tạo đột phá trong phát triển KCHT giao thông.

Bên cạnh đó, cần nghiên cứu hoàn thiện các cơ chế, chính sách để tạo thuận lợi cho phát triển vận tải hành khách công cộng, vận tải đa phương thức. Sớm hoàn thiện hệ thống các quy hoạch ngành quốc gia, các quy hoạch kỹ thuật chuyên ngành để làm cơ sở quản lý, chỉ đạo công tác đầu tư phát triển, bảo đảm hiệu quả đầu tư, phát triển cân đối, hài hòa tổng thể giữa các lĩnh vực. Tăng cường ứng dụng khoa học công nghệ trong công tác đầu tư phát triển KCHT và bảo đảm trật tự an toàn giao thông, đáp ứng yêu cầu cho các phương tiện giao thông thông minh tham gia hoạt động vận tải...

Với sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo quyết liệt của Đảng, Quốc hội, Chính phủ, sự phối hợp chặt chẽ giữa các bộ, ngành, địa phương, ngành GTVT sẽ nỗ lực hết sức để phấn đấu hoàn thành nhiệm vụ phát triển hệ thống KCHT giao thông đồng bộ, hiện đại, tạo lập được cơ cấu vận tải hợp lý, hiệu quả và chuyên nghiệp hơn, góp phần thực hiện thành công Chiến lược phát triển KT-XH 2021-2030 và nhiệm vụ QPAN, bảo vệ Tổ quốc mà Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng đề ra./.